Pasaport Kanunu

Pasaport Kanunu, pasaport sahibi olan kişilerin pasaport sürecini düzenleyen yasal bir unsurdur. Pasaport kanununda, pasaport ile ilgili kurallar yazılıdır. Bu kurallar boşluğun oluşmaması pasaport işlemlerinin belli bir düzen içerisinde yürütülmesi için vardır.

Pasaport Kanunun amacı pasaport işlemlerinin saydam, ortada ve kamu yararına yönelik olmasıdır.

Pasaport Kanunu; Türkiye’ye giriş çıkışları, pasaport ve pasaport yerine geçerli vesika zorunluğu, pasaport veya vesikasız gelen Türk vatandaşları, pasaportsuz gelen yabancılar veya vesikasız gelen yabancılar hakkında bilgileri ve içerikleri düzenler.

Ayrıca, giriş vizesi mecburiyeti, vize muafiyeti, çıkış vizesi, Türkiye’ye girmeleri yasak kimseler, pasaport ile ilgili karşılaşılan zorluğu geri iade etme, istisnai pasaport ve vize kolaylıklar, harbde ve fevkalade hallerde istisnai tedbirler ve pasaportların ve vesikaların nevileri, harçları ve bunları vermeye yetkili makamları ile ilgili içeriği de Pasaport Kanunu düzenler.

Diplomatik pasaportlar, hususi pasaportlar, umuma mahsus pasaportlar, umuma mahsus müşterek pasaportlar, umuma mahsus pasaportların alınması için şartlar, yabancılara mahsus damgalı pasaportlar, pasavanlar ve benzeri belgeler, Türkiye dışına taşıma yapan ulaşım araçlarının memur ve mürettebatına verilen vesikalar, pasaport yerine geçerli vesikaların veriliş şartları ve pasaport veya vesika verilmesi yasak olan haller de Pasaport Kanunun düzenlediği hususlar arasındadır.

5682 sayılı Pasaport Kanunu tarafından düzenlenen bir diğer hususlar ise şu şekildedir; vize itasına yetkili makamlar, vizelerin nev’i ve harçları, giriş vizesinin mahiyeti, tabiiyetsizler, giriş Vizesi, tek bir giriş vizesi, transit vizesi, çıkış vizesi ve pasaport işlemleri ile ilgili ceza işlemlerdir.

Pasaport Kanuna göre hukuka uygun olarak bulunan Türk vatandaşları ve yurt dışından gelecek yabancılar Türkiye’ye ait kapıları kullanarak ülkeye giriş çıkış yapabilmektedirler. Gümrük kapılarının açık ya da kapalı olması İçişleri Bakanlığına bağlı olarak şekillenir.

Ayrıca yurt dışından Türkiye’ye girmek isteyen kişiler pasaportlarını ya da pasaport yerine geçecek belgeleri yolcu girişi sırasında polis makamlarına göstermelidir.

Pasaport Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik

Pasaport Kanunun doğru ve şeffaf olarak ve Türkiye’deki yetkili makamlar aracılığıyla verilen pasaport türlerini ile pasaportun yerine geçerli sayılabilecek belgelerin tespiti ile ilgili düzenlenmesine ait esaslar Pasaport Kanunu’nun uygulanmasına dair yönetmelik tarafından belirlenmektedir.

Pasaport Kanunu’nun uygulanmasına dair yönetmelik; amaç, kapsam dayanak tanımlar, pasaport türleri ve pasaport vermeye yetkili makamlar, pasaport müracaatlarının alınması, onaylanması ve tanzim edilmesi ve son hükümler hakkında bilgi verir.

5682 Sayılı Pasaport Kanunu Nedir

Pasaport işlemleri ve pasaport ile ilgili her yasal zorunluluk 5682 sayılı Pasaport Kanunu tarafından belirlenir.

Pasaport Kanunu, pasaportu olmadan ya da pasaport yerine geçen başka belgelerle sınıra gelenlere ait hususları belirler.

Pasaport kanununa göre pasaportun türleri ve pasaport yerini tutan belgeler vardır. Bu belgeler şu şekilde söylenebilir; diplomatik nedenlerle verilmiş pasaport, kişiye ait damgalı hususi pasaport, hizmet pasaportları, umama mahsus Bordo pasaport ve son olarak yabancılara mahsus pasaportlardır.

Pasaportun yerini tutan belgeler mevcuttur. Bunlar şu şekilde sıralanabilir; Yetkililer tarafından yazılan idari mektuplar ve sınırdan geçmek için gerekli olan geçiş belgeleri, gemi, demiryolu ve havacılık sektöründe çalışanlara sunulan belgeler ile seyahat belgesidir.

Yeşil Pasaport

Yeşil pasaport yani bir diğer adıyla hususi pasaport belirli koşullar çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti adına çalışan memurlara ve memurların ailelerine verilmektedir. Yeşil pasaport, 5 yıllık süre çerçevesinde şartları sağlayan kişilere verilmektedir.

Yeşil pasaport Bordo pasaporta göre daha çok avantaja sahiptir. Yeşil pasaport sayesinde yurt dışındaki birçok ülkeye 180 günde 90 güne kadar olan seyahatler vizesiz gerçekleştirebilmekte yani vizeden muaf tutulmaktadır.

Yeşil pasaport renginden kaynaklı olarak Yeşil pasaport olarak da adlandırılmaktadır. Fakat esas kanunda geçen adı Hususi pasaporttur. Bu pasaport türü herhangi bir devlet kuruluşunda ya da kurumunda çalışan memurlara ve sosyal güvence olarak Emekli sandığını kullanan kişilere verilmektedir.

Pasaport Kanunu’na Muhalefet Cezası

Türkiye’ye ait sınırlardan hukuka uygun olarak bulunmadan pasaportsuz ya da pasaport yerine kullanılabilecek belgeleri olmadan çıkanlara ya da bu şekilde çıkmaya çalışanlara cezai işlem uygulanmaktadır.

Pasaport Kanunu 22. Madde

Pasaport kanunun 22. Maddesi, pasaport ya da pasaportun yerine geçecek belgeleri alamayacak kişiler hakkındaki düzenlemeleri içermektedir.

Bu maddeye göre yasal olarak yurt dışına çıkmaları yasaklanan ve terör örgütleri ile ilişkileri bulunduğu tespit edilen kişilere pasaport ya da ona denk bir belge verilmemektedir. Yasal olarak bir yasak bulunmayanlara ise Cumhurbaşkanı tarafından verilen onay sayesinde pasaport ya da onun yerine geçebilecek seyahat vesikası verilmektedir.

Pasaporttan yararlanamayacak kişilerin bilgileri açık şekilde polis makamlarına verilmektedir. Polis makamları, İl Emniyet Müdürlüklerini ve Emniyet Genel müdürlüğe şahsı bildirmektedir.

Eğer yasal olarak pasaport verilmesi engellenen bir kişiye pasaport verilmişse kişinin pasaportu geri alınmaktadır. Kişi eğer bu züre zarfında yurt dışına çıkmış ve başka bir ülkede bulunuyor ise en kısa zamanda Türkiye’ye geri gelmesi hususunda kişiye seyahat vesikası verilir.

Ayrıca pasaport verilemeyecek bir diğer husus ise pasaportunu kaybedenlerin pasaportu kaybetmesini geçerli bir sebeple açıklayamamasıdır. Bu takdir de kişiye pasaport verilmesi engellenebilmektedir.

5682 Sayılı Pasaport Kanunu 2023

5682 sayılı Pasaport Kanunu ülkeye girecek ya da ülkeden çıkış yapacak kişilerin pasaport işlerini ve pasaport türlerini düzenlemektedir. Bu kanun pasaport ile ilgili kuralları içermekte ve toplum yararına göre düzenlemektedir.

Pasaport Yönetmeliği 2023

Pasaport yönetmeliği yani Pasaport Kanunun uygulanmasına dair yönetmelik 2023 yılında da geçerlidir.

Pasaport Kanunun eksiksiz, hukuksal boşluk oluşturmadan ve hatasız olarak sürdürülebilmesi için Pasaport yönetmeliği çıkartılmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti yetkili makamları tarafından verilen pasaportun uygulanmasına, şekline ve pasaport yerine geçen belgeleri düzenleyen yönetmelik Pasaport Kanunu’nun uygulanmasına dair yönetmeliktir.

Yeşil Pasaport İptal Nedenleri

Yeşil pasaportun iptal edilmesi ile ilgili birçok nedeni olabilmektedir. Bu nedenlerden ilki bazı kişilerin 2010 KPSS’den yüksek almasıdır. 2010 KPSS’ye katılan ve yüksek puan alarak atanan bazı şüpheli kişilerin Yeşil pasaportu yani Hususi pasaportları iptal edilebilmektedir.

Ayrıca 15 Temmuz 2016 yılındaki darbe girişiminde adı terör olayına karışanların ya da terör olayında bizzat faaliyet gösteren kişilerinde pasaportu ve pasaporta denk belgeleri iptal edilmiştir.

Son olarak mahkemesi devam eden bazı kişilerin yurt dışına çıkmaları engellenebilmektedir. Böyle kişilerin pasaportu mahkeme tarafından alınan karar ile iptal edilir.Hangi Durumlarda Pasaport Verilmez?

Devlet memurluğundan atılan kamu çalışanlarına pasaport verilememektedir.