Gri Pasaport; Diğer bir adıyla hizmet pasaportu, 5682 no’lu pasaport kanunu gereğince devletin yurt dışından çalışmak için görevlendirdiği devlet memurlarına verilen pasaport çeşididir. Yeşil pasaport ile oldukça karıştırılmaktadır fakat gri pasaport sahibi kişilerin tatil amacıyla bu pasaportu kullanmaları yasaktır. Pasaport, sadece hizmete mahsus olmak üzere verilmektedir.
Gri pasaport sahiplerinin eş ve çocukları (hem reşit olmayan hem 25 yaşını doldurmamış evli, iş sahibi olmayıp öğrenim gören) da hizmet damgalı pasaport çıkartabilme hakkına sahiptir.
Gri pasaportlar genellikle 5 yıllık süre olacak şekilde verilmektedir. Eğer yurt dışı hizmet süresi 5 yıldan fazla olacaksa bu süre boyunca kişilerde kalmaya devam etmekte ancak 5 yıllık süresinin bitmesi halinde yeniden sıfır pasaport çıkartılması gerekmektedir.
Yurt dışı hizmet görevi biten kişiler, onları gönderen kuruma gri pasaportu geri iade etmek zorundadır. İade edilen pasaport, İl Nüfus Müdürlüğü’ne gönderilmektedir.
Gri pasaport sahipleri diğer pasaportlara oranla birkaç avantaja da sahip olmaktadırlar.
Bordo pasaport çıkartılırken hem defter bedeli hem de pasaport harcı ödenirken gri pasaport için sadece defter bedeli olan 174,5 liralık tutar ödemektedir. Bordo pasaportluların vizesiz giriş yapabildiği 102 ülkeye ek olarak gri pasaportluların artı 54 ülkeye vizesiz giriş yapabilme hakkı vardır.
Schengen ülkelerine de vizesiz giriş yapabilmektedirler. Bordo pasaporta göre biz hizmet pasaportu olmasından dolayı daha hızlı bir şekilde çıkmaktadır.
Hizmet süresi biten kişiler, gri pasaportlarını teslim ettikten sonra bordo pasaport alabilmektedir. Henüz süresi bitmemiş gri pasaportların teslim edilmesi üzerine kurumdan teslim edildiğine dair bir belge ile bordo pasaport başvurusunda bulunulabilmektedir.
Gri Pasaport Veren Belediyeler
Yeşil ya da siyah pasaportu bulunmayan kişiler, devlet tarafından yurt dışında çalışmaya gönderilecekse bu kişilere hususi idareler ya da belediyelerce verilebilmektedir. Hizmet süresini kapsayan bu pasaport çeşidini aynı zamanda milli sporcular da kullanmaktadır.
Yurt dışı görevi verilen her belediyeden gri pasaport hakkı alınabilmektedir. Ancak son zamanda bazı belediyelerin yasal olmayan yollarla gri pasaport sağladığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından belediyelere verilen bu hakkın suiistimal edildiği düşünüldüğünden kamu personeli olmayıp yurt dışında görevlendirilen kişilere hizmet damgalı pasaport uygulamasının durdurulması kararı alınmıştır.
Siyah Pasaport
Yeşil, bordo ve gri pasaportların aksine Siyah pasaport, sadece diplomatik statü taşıyan kişilere verilen bir tür uluslararası kimliktir. Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen bu pasaport, yurt dışında kongre ve konferanslara katılmak için gönderilen diplomatik statüdeki devlet görevlileri ve ailelerine verilmektedir. Siyah bir renge sahip olan pasaport, 28 sayfadan oluşmaktadır ve harç ya da defter bedeli gibi ücretler verilmemektedir.
Siyah pasaport, üst düzey devlet çalışanlarına verildiğinden en çok kritere sahip pasaport olarak bilinmektedir. Ön başvuru süreci online olarak yapılabilmektedir.
Diplomatik pasaport sahipleri birçok ülkeye vizesiz girebilme hakkına da sahip olabilmektedir.
Siyah pasaporta sahip olabilecek kişiler;
- TBMM üyeleri,
- TBMM üyesi olmayan bakanlar,
- Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyeleri
- Yargıtay
- Sayıştay
- Danıştay
- Orgeneral
- Oramiral
- Eski Cumhurbaşkanları
- Eski Başbakanlar ve Dışişleri Bakanları
- Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri,
- TBMM başkanlığı genel sekreteri,
- Diyanet İşleri Başkanı,
Valiler ve siyasi kuryeler gibi uluslararası alanda kimlik sahibi olması gereken kişiler ve ailelerine siyah pasaport verilmektedir.
Ancak yaşanan son olaylardan sonra Almanya; Gri, Yeşil ve Siyah pasaport sahiplerinin de Almanya’ya girişinde giriş sebeplerini kanıtlayacak belgeler sunmalarını ve belirledikleri 7 istisnai durum içinde yer almaları gerektiğini aksi halde ülkeye alınmayacaklarını bildirmiştir.
Diplomatik Pasaport için gerekli belgeler ise şunlardır;
Kimlik numarasının olduğu nüfus cüzdanı,
Son 6 ay içerisinde çekilmiş 2 adet biyometrik fotoğraf
Sürekli olarak yurt dışına gidecekler için atama kararını gösteren örnek bir belge
ile bizzat Dışişleri’ne başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Yeşil Pasaport Nedir?
Yeşil renkli olması sebebiyle yeşil pasaport olarak adlandırılan hususi pasaport, belirli şartları taşıyan devlet memurları ve ailelerinin 5 yıl süreyle olmak üzere yararlanabildikleri pasaport türüdür.
Hususi pasaport sahipleri sadece devlet kuruluşlarında memur statüsünde olan kişilere Emekli Sandığı’na kayıtlı kişilere verilmektedir.
Yeşil pasaport başvurusu yapmak isteyenler defter bedeli olarak bildirilen fiyatı ödedikten sonra gerekli evraklarla birlikte Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nden randevu alarak randevu saati ve tarihinde hazırlanan evrakları teslim etmeleri gerekmektedir.
Yeşil pasaport çıkartmak için;
Çalışanlar adına: çalıştığı kurumdan alınan imzalı ve mühürlü belge,
Emekliler adına: Emekli olduğu tarihin gösterildiği bir belge,
18 yaşından küçükler için: Yeşil pasaport sahibi olan ebeveynden alınmış muvafakatname
İstifa etmiş kişiler için: Çalıştığı dönemdeki kadrosunun resmi olarak gösterildiği belge ile birlikte
Hala öğrenim gören ve yeşil pasaport alacaklar için öğrenci belgesi,
5×6 cm boyutlarında son 6 ay içinde çekilmiş 2 adet biyometrik fotoğraf,
Nüfus cüzdanın aslı ile başvuruya gidilmesi gerekmektedir.
Yeşil pasaport yenilemek isteyenler için ise belirlenen 5 yıllık sürenin dolmuş olması gerekmektedir. Yeşil pasaport başvurularından sonra en geç 4 gün içerisinde çıkmaktadır. Harç ödemesi talep edilmeyen yeşil pasaport için sadece 180 tl tutarında defter bedeli ödenmesi istenmektedir.
Schengen vizesi istenen Schengen ülkelerine vizesiz girebilme haklarına da sahip olmaktadırlar.
Gri Pasaport Nedir?
Gri pasaport yani Hizmet pasaportu, devlet tarafından yurt dışına hizmete gönderilecek kişilere hizmet süresince verilen pasaport çeşididir. Gri pasaport sahipleri bu pasaportları sadece görev için gidecekleri yurt dışı seyahatlerinde kullanabilmektedir. Tatil için kullanılması yasaktır.
Gri pasaport sahiplerinin vizesiz girebileceği ülkeler arasında; Almanya, Japonya, Bahreyn, Lüksemburg, Bosna Hersek, Maldivler, Cezayir, Moğolistan, Danimarka, Filipinler, Polonya, Guatemala, Slovakya, Hırvatistan, Tunus, İspanya, Venezuela, İsviçre, İzlanda, Azerbaycan, Litvanya, Beyaz Rusya, Makedonya, Bulgaristan, Mısır, Çin Halk Cumhuriyeti, Norveç, Peru, Fransa, Singapur, Gürcistan, Tayland, Honduras, Ukrayna, İsveç, Yunanistan, Avusturya, Küba, Bangladeş, Macaristan, Brezilya, Malezya, Çek Cumhuriyeti, Nikaragua, Fas, Finlandiya, Romanya, Güney Kore, Sri Lanka, Hollanda, Türkmenistan, İsrail, Yemen ve İtalya da bulunmaktadır.
Gri pasaport ile her ülkeye gidilmekte, 156 ülkeye vizesiz gidilebilmektedir.
Bazı belediyelerde yasa dışı yollarla verilmiş gri pasaportla Almanya’ya insan gönderilmesi sebebiyle yaşanmış olaylardır.
Gri pasaport sahipleri sadece 174,5 lira tutarındaki defter bedelini ödemek durumundadır.
Gri pasaport genellikle 5 yıl süre olacak ve hizmet süresini kapsayacak şekilde verilmektedir.
Hükümet tarafından yurt dışında çalışmak için gönderilmiş kişiler, Türk Hava Kurumu’nun görevlendirdiği kişiler, Türk Kızılay Cemiyeti’nin görevlendirdiği kişiler, Türkiye’nin de üyesi olarak bulunduğu milletler arası kuruluşlardan birinde memur olarak statüsü bulunan kişiler, Gri pasaport sahiplerinin eşleri ve 18 yaşını doldurmamış çocukları ile milli sporcular gri pasaporttan yararlanabilmektedir.
İstenilen belgeler sağlanarak İl Nüfus Müdürlüğü’ne gidilmekte ve burada başvuru yapılmaktadır.
Gri pasaport, hükümet tarafından yurt dışında hizmete gönderilecek kişiler tarafından; Siyah pasaport, üst düzey devlet yetkilileri ve diplomat statüsündeki kişiler tarafından kullanılmaktadır.
Gri Pasaport Nedir?
Gri pasaport nedir; gri pasaport hizmet damgalı pasaport olarak tanımlanmaktadır. Bu pasaportun alınması için belediyelerce ya da kamu-özel girişimleri tarafından bir görev icabı yurt dışına gönderilen kişilerden olmanız gerekmektedir. Başvuru adımlarını dilerseniz bireysel olarak, dilerseniz de danışmanlık firmaları üzerinden tamamlamanıza imkan verilmektedir. Bu süreç içerisinde hizmet pasaportu talep adımlarını ve vize başvurularını tamamlarken danışmanlık firmalarından yardım almak sürecin sizin için kolaylıklar tamamlanmasını mümkün kılacaktır.
Siyah Pasaport Nedir?
Gri pasaport nedir; gri pasaport hizmet damgalı pasaport olarak tanımlanırken siyah pasaport da diplomatik pasaport olarak anılmaktadır. Diplomatik kullanım için tasarlanmış olan bu pasaportun temel şartları şu biçimde sıralanmaktadır;
- Diplomatik başvuru formları artık online şekilde doldurulmaktadır. Bu nedenle başvuru formlarında da tanımlayıcı bir barkod bulunmaktadır. Bu barkodun geçersiz olmaması için çıkartılan belgelerin fotokopi ile çoğaltılmaması talep edilmektedir. Bunun yerine her seferinde farklı bir form doldurmanız gerekecektir.
- Pasaport ile alakalı sizden kimlik bilgileri talep edilecektir. Kimlik bilgilerinin sizin mevcut kimlik belgeniz ile uyumlu şekilde doldurulması gerekmektedir. Bu bilgilerde bir yanlışlık olduğu fark edildiği anda başvuru yarıda kalacaktır.
- Bu pasaport hakkını kişilerin farklı bir yakınları tarafından kazanılmış ise hem kendinize dair bilgileri hem de hakkın asıl hamiline dair bilgileri eksiksiz sunmanız gerekmektedir.
- Diplomatik pasaportların asılları Dışişleri Bakanlığına teslim edilmektedir. Bir sorun yaşanması durumunda bakanlık ile iletişim kurulması gerekir. Pasaportunuzu almanızın sonrasında yenileme adımlarında da bu pasaportu hak etmenizi sağlayacak görev tanımına dair belgeleri yeniden iletmenizi de istenebilmektedir.
Diplomatik pasaportun da güncellemelerinden ve yenilemelerinden bizzat siz sorumlusunuz. Bu konuda süresi dolmuş olmasına rağmen pasaportu kullanan kişilerin cezai yaptırım ile karşı karşıya kalacağının da ayrıca iletilmesi gerekmektedir.
Yeşil Pasaport Nedir?
Gri pasaport nedir; hizmet pasaportu olarak bilinen gri pasaporta ek olarak bir de yeşil pasaport bulunmaktadır. Yeşil pasaportu almak isteyen kişilerin memuriyetlerinin 1-2-3. Derecelerinde aktif olmalarının yanı sıra, bu derecelerdeyken emekli olmaları gerekmektedir. TBMM eski üyeleri ya da eski bakanların da bu fırsattan istifade etme hakkı vardır. Hakimler ve savcıların da UYAP Üzerinden başvuruları ileterek yeşil pasaport almasına imkan verilmektedir. Yeşil pasaport sadece hak sahipleri değil aynı zamanda hak sahiplerinin eşi ve çocuklarının da faydalanabileceği bir fırsattır. Talep formu doldurma işlemlerinde ilk sırada hak sahibine ilişkin belgeler doldurulacaktır.
Daha sonrasında bu hak sahibinin yanı hamilin üzerinden yeşil pasaport almak isteyen kişilerin başvurularını iletmeleri gerekmektedir. Çocukların bu haktan istifade edebilmeleri için 25 yaşını doldurmamış olmaları talep edilmektedir. Yeşil pasaport ile birçok ülkeye vizesiz şekilde girme imkanını elde edebilirsiniz. Bu vizesiz giriş imkanı sağlayan ülkelerin listesi değişim göstermektedir. Örneğin Almanya bu listedeyken yaşanan son soruşturma sebebi ile Türkiye yeşil pasaportuna vizesiz giriş hakkı vermeyi kaldırmıştır.
Gri Pasaport Veren Belediyeler
Gri pasaport kullanım alanına bakıldığı zaman özellikle belediyelerce özel projeler için yurtdışına gönderilen kişilerin bu fırsattan faydalandığı görülmektedir. Belediyelerin kendi bünyesinde bulunan kuruluşların yurtdışındaki işlemleri tamamlamak ve aktivitelere katılım sağlamaları için hizmet pasaportu sıklıkla tercih edilmektedir. Bu durumda yaşanan son olayların akabinde belediyelerin göndermiş olduğu ekiplerin daha sıkı şekilde denetlendiği de görülmektedir.
Gri Pasaport Soruşturması
Gri pasaport nedir; hizmet pasaportu olarak adlandırılan bu fırsattan istifade ederken hak ihlallerinde bulunan kişilerin ortaya çıkması ile beraber hizmet pasaportu prosedürlerinin çok daha sıkı bir hale getirildiğinin de ayrıca bildirilmesi gerekmektedir. Bu soruşturmanın yaşlanmasının asıl sebebi hizmet pasaportu ile ülkeden vizesiz şekilde çıkmalarının sonrasında ülkeye bu kişilerin yeniden dönüş yapmadıkları, vizesiz şekilde giriş yaptıkları ülkede kaldıkları da görülmektedir. Bu durum ülkelerin Türkiye’de yeşil pasaport sahibi olan kişilere karşı daha temkinli davranmasını tetiklemiştir.
Bordo Pasaport Nedir?
Gri pasaport nedir; hizmete mahsus pasaport olan gri pasaportun yanı sıra bir de bordo pasaport bulunmaktadır. Herhangi bir özel titre sahip olmayan kişilerin ülkeden çıkarken bordo pasaport alması istenmektedir. Bordo pasaport 6 aydan 10 yıla kadar sunulabilmektedir. Pasaport için hem defter bedeli hem de pasaport harcını yatırmanız gerekmektedir. Pasaport defter bedeli 174 lira olarak belirlenmiştir. Talep ettiğiniz pasaportun geçerlilik süresine göre ödemeniz gereken harç tutarı da değişim gösterecektir. Pasaport başvuru adımlarını yapabilmek için bu ödemenin eksiksiz bir biçimde yapılmasının sonrasında, ödemenin yapıldığına dair makbuzun da saklanması gerekmektedir. Dijital olarak da ödemeler kayıt altına alınıyor olsa da ödemenin makbuzunu saklamanız tavsiye edilmektedir.
Gri Pasaport Süresi
Gri pasaportun geçerliliği 5 sene olarak belirlenmiştir. Beş senede bir yenileme adımlarının tamamlanması istenmektedir. Yenileme başvurusunun yapılması için illa pasaportun geçerliliğinin dolmuş olması gibi bir zorunluluk da bulunmamaktadır. Pasaportun kaybolması ya da kullanılmayacak şekilde yıpranması gibi durumlarda da yenileme talep edebilirsiniz. Pasaportun geçerliliği dolmuş olmasına rağmen kullanmak isteyen kişilerin tespit edildikleri anda direkt olarak belgenin geçerliliği iptal edilecektir. Gri pasaport kullanmak isteyen kişilerin bu işlemler sırasında dilerlerse danışmanlık firmalarından da yardım almasına olanak tanınmaktadır. Danışmanlık firmalarından daha ziyade vize talep sürecinde yardım alınmaktadır. Vize işlemlerinin tüm çetrefilli adımlarının bizzat danışmanlık firma temsilcileri tarafından tamamlanması sağlanır.
Gri Pasaport Başvuru
Gri pasaport başvurusu yapmanız ve defter bedelini yatırmanızın sonrasında başvurudan vazgeçmeniz söz konusu olursa yatırmış olduğunuz defter tutarı size iade edilecektir. Vize işlemlerinde olan iade sorunu pasaportta geçerli değildir. Başvurunun yapılmasının sonrasında yaklaşık olarak bir hafta içerisinde pasaport alma adımı tamamlanacaktır. Gri pasaport başvuru adımlarında dikkat edilmesi gerekenler;
- Başvuru talep formunun eksiksiz doldurulması gerekir. Bu başvuru talep formunun damgalı ve onaylı olması gerekmektedir.
- Başvuru sırasında 1 adet biyometrik fotoğraf sunulmalıdır. Sunulan biyometrik fotoğrafın son 6 aya ait olması şartı da getirilmiştir. Bu şekilde kimlik tespiti kolaylaşır.
Gri pasaport kullanılarak hangi ülkelere avantajlı şekilde giriş yapılacağına dair mevcut liste sürekli olarak güncellenmektedir. Bu nedenle vize talep adımlarına geçiş yapmadan önce avantajlı ülkelerin tespit edilmesi gerekir.
Gri pasaport hizmet damgalı pasaport olarak da anılmaktadır. Belediyelerce ya da özel-kamu iştirakleri tarafından görevlendirilen kişilere verilmektedir.
Gri pasaporta sahip olan kişilerin bazı ülkelere vize başvurusu olmaksızın giriş yapmasına imkan verilmektedir.
Almış olduğunuz hizmet pasaportu 5 yıllıktır. Her beş senede bir yenileme başvurularının sorunsuz şekilde tamamlanması gerekmektedir.
Gri pasaport almak için başvurularınızı iletmek adına öncelikle 199 numaralı telefondan ya da internet sitesinden gerekli bilgileri randevuyu almanız gerekmektedir.
Gri pasaport kamu iştiraklerince görevlendirilmiş ve bir hizmeti yerine getirmek amacı ile yurtdışına çıkan kişilerin giriş çıkışlarını kolaylaştırmak amacı ile sunulan bir fırsat olarak da tanımlanır.
Gri pasaport hizmet amacı ile yurt dışına çıkan kişiler için tasarlanmıştır. Siyah pasaport ise diplomatik görev ile ülkeden ayrılan kişilere özeldir.